IPI Press Freedom Podcasts

Press freedom in Romania’s super electoral year

This episode of the MFRR In Focus explores the economic relationship between the main political parties in Romania and the media and discusses the tools right-wing political parties use to circumvent mainstream media and reach new audiences directly. 

Guests: Adina Marincea, a researcher and media scholar, “Elie Wiesel” National Institute for the Study of the Holocaust in Romania

Producer and Host: Dumitrița Holdiș, Central and Eastern Europe Media Support Coordinator

Editor: Dumitrița Holdiș, Central and Eastern Europe Media Support Coordinator

MFRR in Focus: Opposition wins Poland election

On October 15, Polish voters elected a new parliament, with a broad opposition coalition led by ex-Prime Minister Donald Tusk winning a majority of seats, according to official results published on Tuesday. If the opposition coalition is able to form a government, it will mean the end of the eight-year rule of the nationalist Law and Justice (PiS) party.

Under PiS, press freedom in Poland came under increasing pressure, with the government borrowing from the illiberal playbook of Hungary’s Viktor Orbán. A report published by IPI and its MFRR partners last month documented how media capture and the widespread use of vexatious lawsuits have been used to create a hostile climate for independent journalism in the country. PiS was also widely seen as undermining the rule of law and judicial independence in Poland, which sparked an ongoing conflict with the EU.

This edition of MFRR in Focus explores what the opposition’s victory might mean for press freedom and the rule of law in Poland. Our guest is Aleksandra Sobczak, deputy editor-in-chief of Gazeta Wyborcza, Poland’s leading daily newspaper, which had a clear pro-opposition editorial line and has been vocal in its support for media freedom. 

Guests: Aleksandra Sobczak, Deputy Editor-in-Chief of Gazeta Wyborcza.

Producer and Host: Karol Łuczka, Eastern Europe Advocacy and Monitoring Officer at IPI.

Editor: Javier Luque, Head of digital communications at IPI.

Other episodes in this series:

Engrained challenges for press freedom in Bulgaria
MFRR in Focus: Ariane Lavrilleux and the case of source protection in France
MFRR In Focus: How will the takeover of Polska Press in Poland impact the upcoming election?

Related links:

Report: Media freedom at a crossroads – Journalism in Poland faces uncertain future ahead of election
Poland: Media capture fears confirmed in new report examining PKN Orlen takeover of Polska Press

 

(Hale Gönültaş) Haberciliğin tehdit ve baskı aracılığıyla susturulmaya çalışılması

Sunucu: Cansu Çamlıbel | Konuk: Hale Gönültaş

IPI Özgür Sohbetler’in 40. bölümünde gazeteci Cansu Çamlıbel, serbest gazeteci Hale Gönültaş ile Türkiye’de serbest gazeteciliğin dönüşümünü ve Gönültaş’ın gazetecilik faaliyetlerinden dolayı maruz kaldığı tehdit ve baskıyı konuştu.

Geçtiğimiz Mayıs ayında, 18 yaşında IŞİD yapılanmasına dahil olan ve daha sonra İslamcı Tevhid Grubu ile çeşitli bağlantıları olduğu ortaya çıkan bir genç kadının hikayesini haberleştirdikten sonra grup üyeleri tarafından tehdit ve baskılara maruz kaldığına değinen Gönültaş, konu hakkında savcılığa yaptığı suç duyurusu için “takipsizlik” kararı verilmesinin kendisini üzdüğünü ifade ederek “Takipsizlik kararını görünce üzüldüm. Daha önce benzer kararlarla karşı karşıya kalmama, bu duruma alışkın olmama karşın bir kez daha üzüldüm. Demek ki hala bir umut besliyoruz” diye konuştu.

Gönültaş, 2022’nin Aralık ayında da Manisa’da iki kişinin cinsel istismarına uğradıktan sonra devlet korumasına alınan fakat daha sonra pavyonlarda çalıştırıldığı ortaya çıkan 12 yaşındaki bir kız çocuğunun hikayesini haberleştirmiş, haber sonrasında hakkında soruşturma açılmış ve kendisini ifadeye çağıran polisler tarafından tehditkar ifadelerin hedefi olmuştu. 

Gazetecilik faaliyetleri sebebiyle aldığı tehditler ve gördüğü baskı hakkında konuşan Gönültaş “Aldığım tehditler sebebiyle haber olmak beni çok yıpratıyor. Haberdeki öznelerin önüne geçmek istemiyorum. Ancak belirli bir noktaya gelindiğinde hem arkadaşlarımın hem de meslek örgütlerinin çalışmalarıyla ister istemez kamuoyunun bu konularda bilgisi oluyor” ifadelerini kullandı.

Sohbette değinilen konu başlıklarından bazıları şöyle:

• Türkiye’de serbest gazeteciliğin değişen yapısı
• Gazetecilikte dijital dönemin getirdikleri
• Kadın gazeteci ve erkek gazeteci ayrımı

Bu kayıt, Avrupa Birliğinin (AB) maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

MFRR In Focus: How will the takeover of Polska Press in Poland impact the upcoming election?

New podcast episode examines effect of controversial media takeover on pluralism and citizen’s access to independent journalism

Under Poland’s ruling Law and Justice (PiS) party, which is seeking a third term in government, press freedom in the country has deteriorated over the last decade. While the media landscape remains vibrant and pluralistic overall, independent media critical of the ruling party have faced regulatory, financial and legal pressure.

As the parliamentary election on 15 October 2023 looms, there are major concerns about the increased control that Law and Justice wields, both directly and indirectly, over regional and local media, and what this means for editorial freedoms of journalists working there.

In this episode of the MFRR In Focus, we examine how the takeover of regional media network Polska Press by the country’s state-controlled oil giant PKN Orlen in late 2020 maps onto previous capture of media by the government and its allies, and more broadly, what the implications of this control over local journalism are in an election in which rural voters in particular will be crucial for electoral success.

Guests: Konrad Siemaszko, Legal Officer at the Helsinki Foundation for Human Rights in Poland

Producer and Host: Jamie Wiseman, Europe Advocacy Officer at IPI

Editor: Javier Luque, head of digital communications at IPI

Other episodes in this series:

Ariane Lavrilleux and the case of source protection in France

Related links:

Media capture fears confirmed in new report examining PKN Orlen takeover of Polska Press

MFRR in Focus: Ariane Lavrilleux and the case of source protection in France

Today, we turn to the case of Ariane Lavrilleux, a French investigative journalist with the non-profit investigative media outlet Disclose.

On September 19, French police raided Lavrilleux’s home in Marseille, confiscating equipment and ultimately placing her under arrest. Under French law, police may detain anyone for up to 48 hours without pressing charges, thanks to which security forces were able to hold the journalist behind bars for a total of 39 hours. Prosecutors suspected her of having disseminated defence secrets, through an investigation on French special operations in Egypt, which was published in 2021.

Guests: Mathias Destal, co-founder and editor-in-chief of Disclose.

Producer and Host: Karol Łuczka, Advocacy and Monitoring Officer at IPI.

Editor: Javier Luque, head of digital communications at IPI.

Related links:

France: IPI condems the arrest of investigative journalist Ariane Lavrilleux

Yıldız Yazıcıoğlu ile MHP’nin kendisini hedef göstermesi üzerine

Sunucu: Cansu Çamlıbel | Konuk: Yıldız Yazıcıoğlu

Özgür Sohbetler’in 39. bölümünde gazeteci Cansu Çamlıbel, meslektaşı Yıldız Yazıcıoğlu ile Milliyetçi Hareket Partisi’nin kendisini hedef göstermesinden hareketle ülkedeki bağımsız gazetecilik alanının giderek daha çok bastırılmasını konuştu.

Yazıcıoğlu, 24 Ocak 2023 tarihinde MHP’nin grup toplantısının ardından suikasta uğrayan eski Ülkü Ocakları Başkanı Sinan Ateş hakkında bir soru sormak isteyince MHP lideri Devlet Bahçeli “Hadi işine bak” şeklinde yanıt verdi. Ardından Yazıcıoğlu uzaklaşmaya çalışırken MHP vekilleri tarafından itildi.

Yazıcıoğlu, gazetecilerin mesleki ve toplumsal sorumluluğunun siyasetçilere soru sormak olduğunun altını çizerken olayın yaşandığı dönemde bunun üzerinde durmamasını şu sözlerle anlattı: “O günlerde ben sadece bir kez açıklamada bulundum, buradaki gerekçe korku veya çekince değildi. Buradaki gerekçe gazetecilerin haber öznesi olmaması gerektiğinden hareketle duyduğum ilkesel bir yaklaşımdı.”

Sohbette değinilen konu başlıklarından bazıları şöyle:

• Yıldız Yazıcıoğlu’nun gazetecilik faaliyetini sürdürürken 24 Ocak 2023 tarihinde MHP tarafından engellenmesi,
• Hedef gösterme olaylarında cinsiyetin etkisi,
• Türkiye’de daralan bağımsız medya alanının siyasi aktörler tarafından hedef alınması,
• Türkiye’de basın kartlarının iktidar tarafından veriliyor olmasının getirdiği zorluklar.

Bu kayıt, Avrupa Birliğinin (AB) maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

(Resul Temur) Alternatif medya ve Kürt basınına yönelik yargı tacizi

Sunucu: Cansu Çamlıbel | Konuk: Resul Temur

Özgür Sohbetler’in 38. bölümünde gazeteci Cansu Çamlıbel, basın özgürlüğü alanında çalışan Avukat Resul Temur ile alternatif medya platformlarının dönüşümünü ve Kürt basınına yönelik yargı tacizini konuştu.

2016 yılından itibaren Kürt basınının da içinde bulunduğu muhalif medya oluşumlarının sosyal medya ve YouTube gibi alternatif medya kanallarını kullanmak zorunda bırakıldığını ifade eden Temur, Kürt medyasının da bu durum karşısında prodüksiyon şirketleri üzerinden gazetecilik faaliyetlerini yürütmeye çalıştığını aktararak “Gazeteciler, yarattıkları içerikler sebebiyle değil, alternatif medya kanalları yaratmaları sebebiyle yargı tacizinin hedefi oluyor” ifadelerini kullandı.

Gazetecilere yönelik bu yargı tacizinde yargının, hukuki denetim mekanizmasına tâbi olmayan "açık tanık" ve "gizli tanık" kullanımına sık sık başvurduğunun da altını çizen Temur, tanıkların bu koşullar altında davalara müdahil olmasının yargı bağımsızlığının önüne geçtiğini ifade etti.

Temur’a göre iktidarın Kürt basınına yönelik yargı tacizi, son yıllarda şekil ve dozaj değişikliğine uğradı ancak hiçbir dönem duraksamadı. Kürt gazetecilere yönelik tutumun özellikle son 10 yıl içerisinde değiştiğini, tekil gözaltı ve tutuklamaların yerini toplu gözaltı ve tutuklamalara bıraktığını ifade eden Temur, “Kürt gazetecilere yönelik bir operasyon ya da soruşturma başlatıldığında, gazeteciler dosya dışı tanıklık ve belgelerle birlikte fiillerinden ziyade Kürt basını çatısı altında çalışıyor olmaları sebebiyle yargılanıyor ve cezalandırılmak isteniyorlar” diye konuştu.

Sohbette değinilen konu başlıklarından bazıları şöyle:

• Alternatif medya platformlarının oluşumu ve gazetecilik faaliyetlerinin devamlılığı
• Medya kurumlarına ve prodüksiyon şirketlerine yapılan operasyonlar
• Bir yargı tacizi yöntemi olarak davalarda açık ve gizli tanık kullanımı
• Kürt gazetecilere yönelik “terör örgütü üyeliği" suçlamaları

Bu kayıt, Avrupa Birliğinin (AB) maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

(Yıldız Tar) İktidar ve LGBTİ+ hareketine yönelik baskı politikaları

Sunucu: Cansu Çamlıbel | Konuk: Yıldız Tar

Özgür Sohbetler’in 37. bölümünde gazeteci Cansu Çamlıbel, meslektaşı ve KaosGL.org Genel Yayın Yönetmeni Yıldız Tar ile Türkiye’de LGBTİ+ hareketinin dününü, bugününü ve geleceğini konuştu.

Tar’a göre Türkiye’de LGBTİ+ hareketine bakış, iki farklı dönemi kapsıyor. İlk dönem, 2010’lu yıllara kadar süren “görmezden gelme”, ikincisi ise LGBTi+ toplumunun 2013 yılındaki Gezi Parkı olaylarına aktif katılımı sonrasında başlayan “savaş ilan etme” dönemi.

Bu doğrultuda özellikle 2015 yılından bu yana LGBTİ+ dernekleri ve sivil toplum üzerindeki baskının iktidar tarafından kademeli olarak artırıldığına dikkat çeken Tar, geçtiğimiz Mayıs ayında yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri sonrasında iktidarın LGBTİ+ hareketine yönelik baskıyı daha da artıracağına ve gündemdeki bazı yasal değişiklikleri kullanarak LGBTİ+ karşıtı politikaları kalıcı hale getirmeye çalışacağını düşündüğünü aktardı.

Sohbette değinilen konu başlıklarından bazıları şöyle:

• Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) iktidara gelişinin öncesinde ve ilk yıllarında LGBTİ+ konusundaki tutum ve söylemler
• İktidar bloğunun LGBTİ+ hareketine dönük siyasi propagandası
• İktidarın yeni dönemde “aile” kavramı ve yasama gücüyle LGBTİ+ toplumu üzerindeki baskıyı artırma düşüncesi 
• Türkiye’de 2023 Onur Ayı ve Onur Haftası kutlamaları

Bu kayıt, Avrupa Birliğinin (AB) maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

(İlhan Taşçı) RTÜK’ün iktidarın propaganda aygıtına dönüşmesi üzerine

Özgür Sohbetler’in 36. bölümünde gazeteci Cansu Çamlıbel, meslektaşı İlhan Taşçı ile Türkiye’de 14 Mayıs seçimlerine giren siyasi partilerin nasıl bir medya düzeni içinde kampanya yapmak durumunda bırakıldıklarını analiz etti.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun (RTÜK) CHP’li üyesi Taşçı, bugünkü medya kontrolü açısından iktidarın kullanışlı bir aygıtı haline gelmiş olan RTÜK’ün asıl kuruluş amacının Avrupa Birliğine entegre olacak Türkiye’yi yayıncılık dünyasına hazırlamak olduğunu hatırlattı. RTÜK’ün basın özgürlüğünün önündeki engelleri kaldırması gibi yasal misyonlar yüklenmiş bir üst kurul olduğunu söyleyen Taşçı, mevcut üye yapısı devam ettiği sürece RTÜK’ün özerkliğinden söz edilebilmesinin mümkün olmadığını vurguladı.

Sohbette değinilen konu başlıklarından bazıları şöyle:

• Türkiye’de medya sansürünün yapısallığı
• 14 Mayıs seçimleri bağlamında RTÜK’ün taraflılığı
• RTÜK’ün medya ortamını özgürleştirme görevini yitirmesinin altında yatan nedenler
• Türkiye’de kamu yayıncılığının yeniden inşası için atılması gereken adımlar

Bu kayıt, Avrupa Birliğinin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

(Serdar Özsoy) Deprem bölgesinde serbest gazeteci olmak

Host: Cansu Çamlıbel | Konuk: Serdar Özsoy

Özgür Sohbetler’in 35. bölümünde gazeteci Cansu Çamlıbel, meslektaşı Serdar Özsoy ile 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde sahada serbest gazeteci olmanın zorluklarını ve avantajlarını konuştu. Özsoy ayrıca serbest foto muhabirliğinin mesleki sürdürülebilirliği açısından dayanışmanın öneminin yanı sıra siyasi kutuplaşma ve sansürün gazetecilik için yarattığı sorunlara da değindi.

Bu kayıt, Avrupa Birliğinin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.